نقد ساخت‌گرایی تکوینی رمان همسایه‌ها اثر احمد محمود

نویسندگان

  • مریم حسینی استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه الزهرا
چکیده مقاله:

لوسین گلدمن (1913-1970م) پژوهشگر سرشناس در حوزة جامعه‌شناسی ادبیات و جامعه‌شناسی رمان است. وی با پیروی از نظریة کارل مارکس به بررسی ارتباط اثر ادبی با جامعه پرداخت؛ پس از آن حوزة پژوهش‌های جامعه‌شناسانة خود را به جامعه-شناسی رمان منحصر کرد و روش جدیدی را در پیش گرفت و آن را ساختگرایی تکوینی نامید. گلدمن در روش خود در پیِ برقراریِ پیوندی معنادار میان فرم ادبی و مهمترین جنبه‌های زندگی اجتماعی بود. در ساختگرایی تکوینی به جنبه‌های تاریخی توجّه ویژه‌ای می‌شود. احمد محمود (1310-1381هـ.ش) نویسندة خطة جنوب ایران است. وی را به دلیل پرداختن به زندگی واقعی طبقة کارگر و ضعیف جامعه نمایندة رئالیسم اجتماعی می‌دانند. رمان همسایه‌ها اولین رمان محمود است که به دلیل پرداختن به زندگی مردم جامعه به‌عنوان اثری اجتماعی قابل بررسی است. در این مقاله، این رمان به روش ساختگرایی تکوینی گلدمن از منظر نقد جامعه‌شناسانه بررسی شده است. رمان همسایه‌ها به دلیل پرداختن به مسائل جامعة ایران در دهة بیست، از جمله حضور نیروهای انگلیسی در ایران، غارت نفت، ملّی شدن صنعت نفت، اعتصابات کارگران و از این قبیل، اثری رئالیستی است و بسیاری از مؤلفه‌های روش ساختگرایی تکوینی گلدمن بر روی آن قابل انطباق است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نقد ساخت گرایی تکوینی رمان همسایه ها اثر احمد محمود

لوسین گلدمن (1913-1970م) پژوهشگر سرشناس در حوزه جامعه شناسی ادبیات و جامعه شناسی رمان است. وی با پیروی از نظریه کارل مارکس به بررسی ارتباط اثر ادبی با جامعه پرداخت؛ پس از آن حوزه پژوهش های جامعه شناسانه خود را به جامعه-شناسی رمان منحصر کرد و روش جدیدی را در پیش گرفت و آن را ساختگرایی تکوینی نامید. گلدمن در روش خود در پیِ برقراریِ پیوندی معنادار میان فرم ادبی و مهمترین جنبه های زندگی اجتماعی بود. ...

متن کامل

بررسی رمان های احمد محمود از منظر ساخت گرایی تکوینی

ساخت گرایی تکوینی شاخه ای از جامعه شناسی ادبیات است که لوسین گلدمن بر اساس نظریات گئورگ لوکاچ، مارکس، هگل و ژان پیاژه بنا نهاد. این نظریه در ایران با کتاب واقعیت اجتماعی و جهان داستان اثر جمشید مصباحی پور معرفی شد و سپس با ترجمه های محمدجعفر پوینده رواج و گسترش یافت. این رساله می کوشد از همین منظر، رمان های احمد محمود را بررسی نماید. بدین منظور نوشته ی حاضر به پنج فصل تقسیم شده است: فصل نخست به...

15 صفحه اول

شگردهای طنزپردازی در رمان «مدارصفردرجه» احمد محمود

احمد محمود، از نویسندگان واقعگرای نسل دوم ایران است که شاخصه‌هایی همچون بومی‌نویسی و لحن عامیانه، زبان ساده و پرتحرک، مطابقت زبان با جهان داستانی، تحول و بسط زبان روایی، ایجاز بر محور زیبایی‌شناسی، کاربرد عناصر و مفاهیم نمادین، مهارت در شخصیت‌پردازی، تصویرسازی هنرمندانة فضای داستان، پرداختن به مسائل اجتماعی و سیاسی در طرح داستان، طنزپردازی و... از وجوه برجستة نویسندگی او به شمار می‌آید. طنزپردا...

متن کامل

نقد اجتماعی‌‌ـ‌‌ سیاسی رمان بادبادک‌باز به روش ساختگرایی گلدمن

به عقیدة پژوهشگران عرصة جامعه‌شناسی ادبیات هر قصه و اثر ادبی دیگر، وقایع زمانة خود را بازگو می‌کند و قصه در حقیقت، شکل بیان هنری همان وقایع اجتماعی است. با این تفاوت که جامعه‌شناسی به زبان علمی دربارة آن مسائل گفتگو می‌کند. بنابراین، بررسی ادبیات با روشی علمی، جوهر آثار ادبی، شرایط و مقتضیات محیط اجتماعی در بر گیرنده و پرورندة شاعر و نویسنده و نیز جهان‌بینی، موضع فکری و فرهنگی آنان را با توجه ب...

متن کامل

تحلیل رمان سووشون براساس نظریه ی ساختگرایی تکوینی لوسین گلدمن

عنوان این پایان نامه، تحلیل رمان سووشون1 براساس نظریه ی ساختگرایی تکوینی لوسین گلدمن است. بررسی تعیین نوع ساختار معنادار حاکم بر رمان از نظر گلدمن و بررسی رابطه ی ساختار سووشون و جهان بینی سیمین دانشور و شناخت شگردهای ادبی او جهت تبیین گروه های اجتماعی مورد نظر رمان در درک بهتر شرایط اجتماعی آن دوره و نقش آن در تبیین و شکل گیری رمان و درک بهتر اندیشه های دانشور از اهداف پژوهش حاضر محسوب می شود....

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 2  شماره 3

صفحات  66- 90

تاریخ انتشار 2014-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023